راهکارهایی برای ارائه کتاب های الکترونیکی، سال 1399 را سال آزاد کردن فایل های الکترونیکی کتاب ها نامگذاری کنیم - دوست داشتنی ها

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری خبرنگاران، رسول جعفریان؛ رئیس کتابخانه مرکزی، مرکز اسناد و تامین منابع علمی دانشگاه تهران در یادداشتی که در فضای مجازی منتشر کرد با ارائه چند پیشنهاد و طرح چند سؤال خواهان ایجاد امواج عظیم انتشار و مطالعه کتاب های الکترونیکی در کشور شده است.

متن کامل یادداشت این پژوهشگر برجسته را در ادامه می خوانید:

این روزها، درخواست های اهل کتاب، برای دریافت فایل های الکترونیکی خیلی زیاد شده است. در واقع، به دلیل بسته شدن کتابخانه ها، و عدم امکان مراجعه مستقیم از یک طرف، و وقت بیشتری که اهل نوشتن در خانه برای انجام کارهای علمی می گذارند، احتیاج به فایل های الکترونیکی جدی تر شده است. افرادی که شاید سال ها فرصت مطالعه نداشتند، الان می توانند و فرصت دارند کتاب بخوانند، ولی ممکن است این کتاب ها به صورت فیزیکی در اختیار خبرنگارانن نباشد. در این باره، کارهای زیادی می گردد کرد از جمله:

اول: دانشگاه ها، کتابخانه های خود را مکلف نمایند تا به درخواست های دیجیتالی پاسخ داده و اگر نه عمومی، به صورت فردی، کتاب هایی را برای استادان و دانشجویانی که درخواست آن را دارند، اسکن نموده و بفرستند. آثاری که مشکل حقوقی ندارد به صورت عمومی به اشتراک بگذارند و آثار مشکل دار را به صورت فردی بفرستند و به اشتراک عمومی نگذارند و به این نکته توصیه هم بنمایند.

دوم اینکه وزارت ارشاد، در زمینه توزیع کتاب های الکترونیکی فعال تر گردد. برای نمونه، اگر سهمی از پول برای کتاب در اختیار دارد، به جای خرید نسخ کاغذی، اقدام به خرید کتاب های الکترونیکی از ناشران و مولفان نموده، و آنها را برای عموم به اشتراک بگذارد. حتماً وزارت ارشاد می تواند کارهای دیگری هم انجام دهد.

سوم این که موسسات خیریه، وجهی را برای اینکار اختصاص دهند. برای نمونه خبرنگارانن می توانند به نویسندگان بگویند که در ازای واگذاری حق انتشار الکترونیکی کتابشان، مبلغی دریافت خواهند کرد. این مبلغ می تواند معادل پولی باشد که آنها از یک یا دو چاپ و مثلاً حداکثر 3 تا 5 هزار نسخه از آن کتاب دریافت می نمایند. پس از آن این کتاب را برای همواره می توانند آزاد نمایند.

چهارم این که در پیغام رسان های معمول، کانال هایی برای دریافت فایل های کتاب الکترونیکی از مولفان آنها ایجاد گردد، کسانی که دوست دارند کتاب هایشان بیشتر استفاده گردد. به نظرم برای تمام موسسات فرهنگی کشور، از کوچک و عظیم، فرصتی فراهم شده است تا بتوانند با ارسال فایل های الکترونیکی در هر زمینه از علوم، به اهالی دانش یاری نمایند، و حتی اگر در صدد انتشار افکاری در زمینه علائق علمی خاص خود هستند، این فرصت را غنیمت بشمارند.

سوال خاص من از کتابخانه ملی است که به جز فایل 23 هزار تایی کتاب داستان و قصه، چه می نماید؟ آیا بهتر نیست کتاب های قدیمی خود را که اسکن هم نموده است، به صورت آزاد روی پیغام رسان های خود بگذارد یا در وب سایت خود جایی را اختصاص داده و هزاران فایل را مجانا در اختیار مردم قرار دهد؟ کتابخانه آستان قدس چه می نماید؟ کتابخانه ملک یا دیگران. کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران چی؟ به هر حال شرایط برای همه مهیاست.

و نکته آخر اینکه، ناشران دولتی که صدها و هزاران کتاب منتشر نموده اند و نسخه ای از آنها را ندارند، آیا بهتر نیست الان فایل های آنها را آزادانه در اختیار مردم قرا دهند؟

آیا مناسب نیست در حوزه فرهنگ، سال 1399 را سال آزاد کردن فایل های الکترونیکی کتاب ها نامگذاری کنیم؟

انتهای پیغام/4028/