کتاب دام نبوغ ، چرا نابغه ها رفتار های احمقانه می کنند؟
به گزارش دوست داشتنی ها، معمولاً گمان می کنند که نابغه ها قدرت بی نظیری در یادآوری، استدلال کردن و حل مسئله دارند. پس هرچه باهوش تر باشید تصمیم بهتری می گیرید و احتمال اینکه قضاوت هایتان درست باشد بیشتر خواهد بود. به همین ترتیب، نظام های آموزشی نیز به باهوش ها بها می دهند و مقصد نهایی آموزش را تربیت متخصص می دانند.
اما دیوید رابسن، روزنامه نگار حوزۀ روان شناسی و علوم اعصاب، می گوید تحقیقات تازه نشان داده اند که هوش عمومی و تحصیلات دانشگاهی نمی تواند انسان را از خطاهای شناختی در امان نگه دارد. باهوش ها از اشتباهاتشان کمتر درس می گیرند، گرایش کمتری به مشورت دارند، قدرت توجیه گری زیادی دارند و بنابراین، هنگام تصمیم گیری، حرف مخالفانشان را نمی شنوند. رابسن در این کتاب ماجراهایی از حماقت های نوابغ را مرور می کند و راهبردهایی پیش پایمان می گذارد که بتوانمی خردمندانه تر بیندیشیم و سنجیده تر عمل کنیم.
چرا نابغه ها رفتار های احمقانه می کنند؟
کری مولیس، هرطور که حساب کنید، نابغه بود. بیوشیمی دانی متبحر که برای ابداع روشی که به دانشمندان اجازه داد دی. ان. ای را در مقیاسی وسیع شبیه سازی کنند، برنده جایزه نوبل شد. اختراع او آنقدر تأثیرگذار بود که برخی معتقدند تحقیقات زیست شناختی به دوره قبل و بعد از مولیس تقسیم می شود. اما همین دانشمند برجسته کلکسیونی از اعتقادات و رفتار های عجیب وغریب داشت.
مولیس شدیدا به طالع بینی باور داشت و می گفت یک بار فرازمینی ها او را از نزدیکی یک رودخانه ربوده اند. معتقد بود دلیل بیماری ایدز ویروس اچ. آی. وی نیست یا تغییرات اقلیمی و سوراخ شدن لایه اوزون واقعیت ندارد.
چطور ممکن است دانشمندی که در قله های علم ایستاده است، مثل توطئه باورانی که درکی از حقایق علمی ندارند حرف بزند؟ عجیب تر این که نمونه هایی مثل مولیس کم نیستند. مدیران باتجربه و باهوشی که گاهی تصمیمات احمقانه می گیرند، یا هنرمندانی برجسته که با اصرار روی اشتباهاتشان حرفه و آوازه شان را از دست می دهند. چرا چنین می شود؟
دیوید رابسن معتقد است نبوغ می تواند دامی بسیار خطرناک جلوی پای نابغه ها پهن کند. نبوغ باعث می شود فرد به قضاوت های خودش بیش از حد اعتماد کند، خطا هایش را دست کم بگیرد و حتی وقتی متوجه آن ها می شود، با تردستی از خودش دفاع کند.
نبوغ، مخصوصا اگر به درستی هدایت نشود، می تواند به نفرین زندگی نابغه ها تبدیل شود. تحقیقات متعددی نشان می دهد بچه هایی که در سال های اولیه زندگی ضریب های هوشی خیره کننده از خودشان نشان می دهند، کاملا محتمل است که در زندگی حرفه ای و عاطفی شکست بخورند و به معنای واقعی کلمه بدبخت شوند.
اما آیا راه حلی وجود دارد؟
تحقیقات تازه که رابسن آن ها را علم خرد بر پایه شواهد می نامد، شاید بتواند کمک کند. این تحقیقات ترکیبی از فروتنی علمی، کنجکاوی، آگاهی هیجانی، گشودگی فکری و رشد اندیشی را پیشنهاد می دهند.
رابسن در کتاب تحسین شده خود، دام نبوغ سه سوال اصلی می پرسد:
چرا انسان های باذکاوت ابلهانه رفتار می کنند؟
آن ها از کدام مهارت ها و خلق وخو ها بی بهره اند که فقدانشان بروز این خطا ها از فرد را توضیح می دهد؟
و چگونه می توان خصیصه هایی را پروراند که ما را از این دست خطا ها مصون بدارند؟
افرادی که هوش عمومی سرشاری دارند اغلب نمی توانند با اتکا به ظرفیت های اولیه خود به جایی برسند.
ماجرای بچه های نابغه ثابت می کند افرادی که هوش عمومی سرشاری دارند اغلب نمی توانند با اتکا به ظرفیت های اولیه خود به جایی برسند. باوجود انتظاری که می رفت، بسکمک از آن ها در حالی پا به سن می گذاشتند که از عدم شکوفایی استعداد هایشان ناراحت و سرخورده بودند. آن ها، مانند خرگوش حکایت مشهور ازوپ، موهبتی ذاتی در خود داشتند، اما نتوانستند از آن استفاده کنند.
کتاب دام نبوغ
نویسنده: دیوید رابسن
تعداد صفحات: 320 صفحه
ناشر: ترجمان
مترجم: مرتضی امیرعباسی
نویسنده: دیوید رابسن
عنوان اصلی: The Intelligence Trap: Revolutionise your Thinking and Make Wiser Decisions
David Robson
مشاهده بخشی از کتاب با متن اصلی در سایت آمازون
منبع: یک پزشک