برج پیزا؛ قدیمی ترین برج دنیا - دوست داشتنی ها

برج پیزا؛ قدیمی ترین برج دنیا

پیزا جالب ترین و قدیمی ترین برج دنیا با 85 متر طول و 14500 تن وزن، در دوره ی رنسانس در شهر پیزا در استان توسکنی کشور ایتالیا و در طول 176 سال ساخته شده است.

هدف از ساخت این برج، استقرار یک ساعت بزرگ بر بالای آن بود، اما این بنا مدتی بعد از احداث انحراف یافت و سال هاست به همان صورت به جای مانده است. برج پیزا 55 متر ارتفاع دارد و هر سال 2/5 سانتی متر بر اندازه انحراف آن نیز افزوده می گردد. با وجودی که این برج تنها برج کج دنیا نیست، ولی مشهورترین آن در کل دنیا محسوب می گردد و احتمال می رود تا هشتاد سال دیگر سقوط کند.

در گذشته طبقه ی اشراف برای رقابت با یکدیگر مشهورترین هنرمندان و معماران را مأمور ساختن شاهکاری معماری می کردند. در قرن دوازدهم، اهالی شهر پیزا تصمیم گرفتند کلیسای آن ها برجی داشته باشد که برج سینت مارک را تحت تأثیر قرار دهد. پس از آن که پایه ها حفر شد، معماری کارآزموده به نام بونامو که مسؤول ساختمان این برج بود؛ نخستین سنگ آن را در سال 1174 میلادی بنا نهاد، اما پیش از آن که ارتفاع برج به دوازده متر برسد، معین شد که برج به اندازه زیادی منحرف شده است.

در سال 1234 از معمار دیگری به نام بناناتو خواسته شد تا ساختمان برج را تمام کند. او چهارمین سقف بنا را به انتها رساند و آن را نیمه تمام گذاشت، سپس معمار دیگری رشته ی کار را به دست گرفت و طبقات پنجم و ششم را تمام کرد، اما پایه ی اصلی همچنان منحرف ماند. تقریباً یک قرن بعد، معماری به نام پیزانو ساختمان آخرین بالکن را به انتها رساند و ناقوس برج را در نزدیکی مرکز ثقل نصب کرد.

ناقوس این برج 3/5 تن وزن دارد و پشت کلیسای بزرگ شهر پیزا واقع شده است.

در سال 1372 آخرین طبقه ی برج که محل نهاده شدن ناقوس بود به وسیله توماسودی آندرا پیزانو ساخته شد و ناقوس در محل خود نهاده شد.

او در تلفیق عناصر گوتیک به کار گرفته شده در صندلی ناقوس با سبک رومانسک، بسیار پیروز عمل کرد.

در بالاترین نقطه ی این برج هفت ناقوس وجود دارد که هر کدام یکی از نت های موسیقی را می زند و بزرگ ترین آن ها در سال 1655 نصب شده است.

در سال 1838 معماری به نام الکساندرو دلاگرادسکا گذرگاهی در اطراف این برج حفر کرد که این امر موجب افزایش کج شدن این برج شد.

تا سال ها تصور می شد که کجی برج پیزا بخشی از طرح اولیه ی آن بوده است، ولی امروزه دانشمندان ثابت کردند که این مسأله صحت ندارد! در طول ساخت این برج کوشش های زیادی انجام گرفت تا با بکارگیری مصالح ساختمانی خاص جلو کج شدن آن گرفته گردد. بعدها ستون ها و دیگر بخش های تخریب شده ی برج بیشتر از یک بار جایگزین شدند و امروزه زیرساخت های جدیدی برای کم کردن اندازه کج شدن برج و افزایش طول عمر آن به کار گرفته می گردد.

بنبتو موسولینی دستور داد تا این برج را به حالت عمودی برگردانند، به همین دلیل در پای آن بتون ریخته شد، اما این امر منجر به فرو رفتن برج در سطح زمین شد. در طول جنگ دنیای دوم نیز ارتش آمریکا دستور تخریب تمامی برج های ایتالیا را داد که برج پیزا در دقیقه ی آخر از این خطر در امان ماند.

در سال 1964 دولت ایتالیا برای جلوگیری از سقوط این برج درخواست یاری کرد. یک گروه از مهندسان، ریاضیدانان و تاریخدانان در جزایر آزور گرد هم آمدند تا راه های پا بر جا نگه داشتن و استحکام برج را آنالیز نمایند.

بعد از دو دهه کار و فعالیت روی این پروژه، برج در ژانویه 1990 به روی عموم بسته شد. در طول این مدت ناقوس های برج برای کم شدن از وزن شان از محل خود جا به جا شدند. روش های بسیاری برای پا برجا نگه داشتن برج پیشنهاد شد که از جمله می توان به استفاده از وزنه های هشتصد تنی سربی در پای آن اشاره نمود. راهکار نهایی برای پیشگیری از کج شدن بیشتر برج انتقال 38 متر مکعب از سطح برآمده ی زیر آن بود.

سال 1990 بازدید از این برج به وسیله توریستان ممنوع شد، چون خطر ریزش آن افزایش پیدا نموده بود. پس از 12 سال و کمی راست سازی برج از سال 2001، ملاقات از این برج مجدداً به وسیله بازدیدنمایندگان آزاد شد.

طبق گزارشی که در تلگراف به چاپ رسیده، جان برلند پروفسور 72 ساله ی بریتانیایی با مهندسی خاک ثابت نموده که علت ناپایداری این برج، سفره ی آب زیرزمینی متحرکی زیر سطح نرم پایه ی دویست متر مربعی آن است. با توجه به این موضوع، پروفسور به همراه گروه حفظ و بازسازی آثار باستانی اش بودجه یی بالغ بر 39 میلیون دلار را صرف پیدا کردن راهی ابداعی برای جلوگیری از سقوط این برج کردند. این گروه از سال 1990 مشغول به کار شدند، اما چندبار احتمالات اشتباه آن ها را به بیراهه منتهی کرد. در سال 1992 این گروه با استفاده از تاندون های فولادی سعی کردند برج پیزا را ثابت نگه دارند، در سال 1993 شمش هایی از جنس سرب و بست های تنومند نیز به این تاندون ها اضافه کردند که این مسأله موجب نارضایتی مردم شد.

بالاخره در سال 1995، برلند کمی به راهکار مسأله نزدیک شد. او متوجه شدجیمز تروبشاو، مهندس دوران ویکتوریا در سال 1832 برای رفع کردن خمیدگی برج کلیسای سینت چاد از نقره استفاده نموده است.

او ترکیبی شامل نقره را در سمت شمالی برج، درست در جهت مقابل زاویه خمیدگی جاسازی کرد. این مسأله موجب شد تا جاذبه در سمت مخالف خمیدگی سنگینی و از خم شدن بیشتر برج جلوگیری کند.

منبع:7روز زندگی، شماره 121.